Bestuursvoorzitter Vierdaagse Feesten Walter Hamers
Leuk om te melden dat de bestuursvoorzitter van de Vierdaagse Feesten Walter Hamers symbolisch voorloper geworden is van de Walk of Wisdom. Hij heeft een pagina geschreven voor ons hedendaags getijden- en pelgrimsboek Seizoenen van het Leven.
De Walk of Wisdom wil uitgroeien tot het beschouwende broertje of zusje van de Nijmeegse Vierdaagse, die sinds een aantal jaar ´Walk of the World´ als ondertitel heeft. Behalve Walter Hamers is ook de marsleider van de Vierdaagse – Johan Willemstein – een van onze voorlopers.
De Vierdaagse Feesten is met 1,4 miljoen bezoekers het grootste evenement in Nederland dat kosteloos te bezoeken is. De hele binnenstad van Nijmegen verandert tot podium voor de Feesten. Al die utbundigheid lijkt het tegenovergestelde van de ingetogen, beschouwende ambitie van de Walk of Wisdom. Maar feest en inkeer horen bij elkaar, net zoals carnaval en vasten. Al lijkt de laatste combinatie wat uit de mode geraakt.
De Feesten zetten zich nadrukkelijk in voor verduurzaming, bijvoorbeeld door het mogelijk maken van een ´circulaire economie´ waarbij afval wordt hergebruikt als grondstof. De functie van Hamers is onbezoldigd.
Walter Hamers is tevens bestuurder van de Nijmeegse woningcorporatie Talis en was eerder voorzitter van de Tilburgse poptempel 013. Hij is een geboren Brabander, maar studeerde in Nijmegen. Hieronder zijn toespraak over de kernwaarden van de Vierdaagse Feesten bij de opening van de Vierdaagse 2014 in de Stevenskerk.
Beste mensen, ik wil bij deze opening – kort – enige inhoudelijke woorden wijden aan dit feest. Misschien ook wel een beetje bezinning. En dat mag in deze omgeving.
Het Vierdaagsefeest is waarde-vol. En ik bedoel dat letterlijk. Het feest vertegenwoordigt een aantal waarden die wij als Stichting Vierdaagsefeesten hoog in het vaandel hebben staan, willen uitdragen, en willen versterken.
Het zijn de waarden van vrijheid , gemeenschappelijkheid, gastvrijheid en verbinding. Ik ga hier iets over zeggen.
Als ik in deze kerk elk jaar naar de Nachtmis ga, dan doe ik dat om twee redenen. De Nachtmis zelf en het feit dat ik dan met de auto door de Burchtstraat mag rijden en op de Grote Markt mag parkeren. Dat geeft een vrij gevoel. Dat je een keer gebruik mag maken van een stukje openbare ruimte, wat ik anders nooit mag.
Het is feest en we mogen de openbare ruimte gebruiken voor iets anders dan gebruikelijk.
Alle straten en pleinen van de binnenstad worden gebruikt terwijl ze anders niet gebruikt worden of ze worden anders gebruikt. De parken zijn vol met muziek en op de trottoirs kun je iets drinken, oliebollen kopen of beenham eten. De stoplichten werken niet en je kunt overal oversteken. Ten diepste is dit feest een feest van openbaarheid.
Dat dus, dat geeft een gevoel van vrijheid omdat je de openbare ruimte mag gebruiken. Dit is dus de eerste waarde: die van vrijheid. Even, gedurende een week, een Vierdaagseweek, voelen we ons vrij in die openbare ruimte. En dat is feest.
Naast deze vrijheid willen we staan voor de waarde van gemeenschappelijkheid.
Dankzij een mooie samenwerkingsovereenkomst met de gemeente kunnen we als Stichting die openbare ruimte invullen. Het is niet zomaar vrijheid blijheid. Daarom reguleren we dat, een beetje. Niet teveel, anders verliezen we de spontaniteit. Niet te weinig anders krijgen we anarchie. We willen dat die ruimte tijdens de feesten van iedereen is, van ons, van ons allemaal. Dat betekent dat we diversiteit en variëteit aanbieden in het programma, voor elk wat wils.
Zoveel mensen, zoveel gasten in een ruimte met elkaar gedurende een hele week, dat resulteert in een gemeenschappelijkheid. In cohesie. Omdat iedereen – ja in een massa van 1.5 miljoen bezoekers – tot op zekere hoogte zijn eigen ding kan doen, samen met anderen.
Dit stimuleert een bijzonder gevoel van gemeenschappelijkheid. Het is de tweede waarde – naast die van vrijheid – die van gemeenschappelijkheid. We ontmoeten onbekenden, waarvan je weet dat het geen vreemden zijn, omdat ze met dezelfde bedoeling hier gekomen zijn.
En iedereen is er. Zonder onderscheid van rassen of standen, godsdiensten of inkomensklassen. Er loopt van alles en alles loopt door elkaar. Omdat de scheidslijnen opgeheven zijn en het feest vrij toegankelijk is. Voor iedereen.
En dan is er nog een waarde die we als Stichting Vierdaagsefeesten hoog in het vaandel hebben staan. Ik noemde hem al. Die van gastvrijheid. Kent u dat ook, op uw eigen verjaardagsfeestjes, dat je de eigen huiskamer openstelt voor de feestgangers. En dat gevoel van mogen ontvangen. En de gasten die met elkaar verkeren. De ene helft die elkaar al langer kent en het andere gedeelte van de gasten die elkaar leert kennen op uw feestje, en de banden aanhalen.
Ik vind het altijd zo mooi dat je gastvrijheid nooit echt kunt organiseren. Ik kwam deze week op ons kantoor en vroeg aan een van de medewerksters of we er klaar voor waren. Nou nee, zei ze, maar ben je er ooit klaar voor? Je hebt altijd nog wel iets wat je wilt doen, wilt voorbereiden. Net zoals thuis. Het verjaardagsfeestje begint als de bel gaat en de eerste gast zich aankondigt. Altijd te vroeg, want je wilde eigenlijk nog de koffiekopjes klaar zetten. Kent u dat? Het feest begint gewoon, als de eerste gast zich aankondigt, als u er bent.
En dat is de diepere betekenis van gastvrijheid: wees welkom, we hebben de condities geschapen, ga uw gang. Maar we hebben niet alles gereguleerd en we gaan het samen doen. Gastvrijheid is ook kwetsbaarheid, ons kwetsbaar opstellen als stad. We hebben het super georganiseerd, super veilig, super crowd-management, super voorbereiding, super alles maar toch, er kan altijd iets onvoorziens gebeuren. En dat lossen we dan samen op.
Ik sprak al over de verbinding. Een vierde waarde. De verbinding tussen gemeente en ons. Maar een andere belangrijke band is die met de wandelmarsen. De verbinding is sterk, krachtig. Dank daarvoor. De verbinding tussen feesten en wandelen is zo krachtig, dat de buitenstaander niet ziet dat het twee verschillende organisaties zijn.
Dat is wel zo. De Stichting Vierdaagse organiseert wandelen en dat is de basis. En de Stichting Vierdaagsefeesten organiseert het feest. Maar u ziet één ding en u voelt de onlosmakelijkheid.
Er is nog een andere verbinding die ik prachtig vind. En dat is die tussen ondernemend Nijmegen onderling. Niet alleen de ondernemers van de binnenstad verbinden zich, maar ook de ondernemers in Nijmegen. Dat doen zij in de Ambassodorsclub. De meer dan 130 ondernemers zijn een grote steun voor de Vierdaagsefeesten. De Ambassadors Club zorgt ervoor dat de Vierdaagsefeesten worden gedragen tot in de nerven van ondernemend Nijmegen. En nog belangrijker: dat dit wordt uitgedragen. Want elke ambassadeur promoot dit feest, vertelt erover aan al zijn relaties. En ik kan u vertellen, dat vinden ze geen opgave, dat doen ze graag want ze zijn er trots op.
Maar we hebben niet alleen ambassadeurs. Ook andere partners steunen dit feest, financieel of anderszins. Dit jaar hebben we als Stichting een platform opgericht voor partners op het terrein van duurzaamheid en innovatie. Dit platform is een intensievere vorm van verbinding en samenwerking en gaat de plaats innemen van platte sponsoring. Ja, het is een andere manier en we vinden het spannend. Maar als u ziet wat we dit jaar met deze partners aan duurzaamheid en innovatie doen, hebben we er als bestuur en organisatie veel vertrouwen in.
Dit feest, beste mensen is van waarde. Ja ook de geldelijke waarde van bijna 40 miljoen bestedingseffect, ja ook de waarde voor de city-marketing van onze stad.
Zeker, maar daarnaast de maatschappelijke waarde: die van vrijheid, gemeenschappelijkheid, gastvrijheid en verbinding.
En dat maakt dat de Vierdaagsefeesten van onschatbare waarde zijn voor onze stad: de trots van iedere Nijmegenaar. Het gemeenschappelijke gevoel en de binding die er ontstaat onder de stadsbewoners is indrukwekkend.
Ik mag de eervolle rol van bestuursvoorzitter van de Vierdaagsefeesten dit jaar voor het eerst bekleden. Namens het bestuur en onze organisatie mag ik u vertellen dat we de onschatbare waarde van onze 4daagse feesten uit zullen blijven dragen, blijven versterken en bij de tijd houden.
We hoeven niet meer en groter, maar wel beter en waardevol. Kwaliteit, inhoud en relatie zijn belangrijker dan kwantiteit en omvang. Steeds vernieuwend, de wensen van onze gasten volgen en in verbondenheid werken, met u als gemeente, met u die het wandelen organiseert, met u alle partners hier aanwezig en met u die hier als gast zijn.
Ik wens U een waardevol feest. Maar hou die waarden in uw achterhoofd, niet meer niet minder. Geniet gewoon, voel, proef, ervaar , onderga en beleef dit feest. En heb veel plezier!
Ik dank u voor uw aandacht.
Walter Hamers
12 juli 2014