Vrede verbindt – net als de strijd

DSC_2897.jpg

DSC_2897.jpg

Vrede verbindt is het thema van de nationale vredesweek van 19 t/m 26 september. Om dat thema uit te dragen, organiseert de Walk of Wisdom een vlamloop met de wereldvredesvlam en een doorlopende vredeswake in de Valkhofkapel. 

Vrede verbindt – net als de strijd

Fantastisch woord: vrede. In hetzelfde heilige team als liefde, gezondheid, geluk. Ik heb nog nooit iemand gehoord die tegen was. Betekent vrede dan nog wel wat?

Vrede lijkt me zoals geluk of gezondheid – niet iets dat op zich zelf bestaat. Je hebt momenten van geluk, maar geluk als zodanig ervaar je alleen in de omstandigheden: de immense tevredenheid over een bereikt resultaat, het plezier in een ontmoeting die ‘klikt’, de diepe rust na een forse lichamelijke inspanning. Met gezondheid is het niet anders: je voelt je fit of energiek; je bent niet ziek. Gezondheid is een optelsom die niet bestaat zonder de delen. 

Loop rond in Nederland: niemand die je afschiet. Geen bom die op de huizen neerploft. Verscheurende mitrailleursalvo’s of verkrachtende soldaten. Vrede bestaat in de afwezigheid van geweld. Maar vrede ontsnapt je ook net zo gemakkelijk als het geluk. Hoe vaak heb je niet alle bestanddelen, maar vergeet je de optelsom te maken. Misschien is het wel tijd voor een groot bord langs de weg: HIER IS VREDE. 

Is strijd eigenlijk niet net zo’n verbinder als vrede? Denk aan de passie tussen twee geliefden die elkaar veroveren; ze spelen het spel van de begeerte en vrede hoort daar niet thuis. Tenzij de vonk weg is en het vuur niet brandt, maar dan duurt de liefde vaak niet lang meer. 

Strijd verbindt, dat zou je ook kunnen zeggen. Het is een rode draad in de geschiedenis. Die geschiedenis ging vooruit door verovering. De ene stam onderwierp de andere, samen overwonnen ze de volgende en vele stammen samen groeiden uit tot een machtig rijk. Het was strijd die hen met elkaar verbond: de strijd onderling en de strijd tegen andere stammen.

Vrede is een lief woord, te lief bijna. Mijn gezonde wantrouwen vermoedt dat vele vormen van vrede zijn opgepoetst. Onder de oppervlakte woelt vaak nog strijd. Je kunt die strijd niet zomaar overslaan, dan komt ze terug. We hadden in Europa nooit zo lang vrede gehad als de pijn van de oorlog niet zo duidelijk op het land en in ons collectieve geheugen stond geschreven. De vrede komt vaak voort uit strijd, als een andere fase in een proces waarin ze onlosmakelijk zijn verbonden.  

Wat geldt in het groot, gaat vaak ook op in het klein. Kijk maar naar de strijd in ons zelf, met de ander of de wereld om ons heen waarin we iets willen bereiken. Innerlijke vrede komt bij de een sneller dan de ander, maar het is slechts weinigen gegeven die te bereiken zonder strijd. Strijd verbindt – als een levensfase. 

Ja, ik begeleid van 19 tot en met 27 september de wereldvredesvlam. Ik loop mee met dat symbool van innerlijke rust en onderlinge vrede over onze 136 kilometer lange route, maar niet als een apostel van vrede of de belichaming van het ideaal zelf – dat zou ik niet waar kunnen maken. Het vlammetje zou voor mij niet branden als mijn innerlijke strijd niet mee mag lopen. Ik weet zeker dat er mensen zijn die iets van die strijd in mij zullen herkennen, net als het verlangen om te groeien naar vrede. Ik hoop dat ze mee komen lopen en het ideaal zo een stukje vooruit willen helpen.

Laten we onze menselijkheid niet wegpoetsen en tegelijk het contact aanhalen met onze verlangens en idealen. Daar is ‘een walk of wisdom’ voor bedoeld. Loop je mee?