Het verhaal van de vertrekceremonie (11): ‘Balans’.

,

De eerste zaterdag van elke maand is iets na zonsopgang een van onze vertrekceremonies: de pelgrimslauden. Deze maand lazen we uit ons pelgrimsgetijdenboek Seizoenen van het Leven een tekst van Job Cohen, voormalig burgemeester van Amsterdam en oud-PvdAleider. Bekend om zijn inzet voor diversiteit en het zoeken naar consensus in plaats van polarisatie.

Voorlezer is pelgrim Jeroen van Zuijlen tevens schrijver voor onze website. Hij bezoekt namens onze redactie bijzondere locaties aan de route van de Walk of Wisdom. Plekken waar mensen zich thuis hebben gevoeld, thuis voelen, en er naar hartenlust over willen vertellen.

Mijn ouders waren bijzondere mensen. Beiden waren zij in de oorlog ondergedoken, beiden hebben toen veel familieleden verloren. Maar zij hebben daar na de oorlog bewonderenswaardig mee kunnen omgaan, waardoor ik zonder meer een gelukkige jeugd heb gehad. Ik besef steeds meer dat dat een cadeau van onschatbare waarde is: het geeft je een stevige basis en zelfvertrouwen in het leven – die anderen, zonder zo’n gelukkige jeugd, soms moeten missen…

Mijn ouders stammen uit de vrijzinnig-democratische traditie, die vlak na de oorlog een herberg vond in de Partij van de Arbeid. In die traditie ben ik opgegroeid. Die kreeg wat mij betreft echt vorm in de onrustige jaren zestig, waarbij de uitspraak ‘eerlijk delen van kennis, macht en inkomen’ voor mij een belangrijke inspiratiebron is geworden.

Natuurlijk, niet iedereen kan van die drie evenveel verwerven, maar streven naar een eerlijke verdeling van aardse bronnen van bestaan ben ik altijd belangrijk blijven vinden. En voor wie het begrip solidariteit niet veel zegt, kan ook een eind mee op deze weg als hij of zij het begrip welbegrepen eigenbelang daarvoor in de plaats stelt: ik denk dat het leven zoveel prettiger is als er geen onredelijke verschillen op deze terreinen zijn. Wereldwijd doen wij het in dit opzicht helemaal niet zo slecht – wat mede een reden is waarom Nederland zo’n prettig land is om in te wonen. 

Er is nog zo’n adagium, waar ik veel belang aan hecht, en dat is het Latijnse ‘audi et alteram partem’, dat ik tijdens mijn rechtenstudie heb leren kennen. Het is een instructie voor rechters en betekent: luister óók naar de andere partij voordat je een beslissing neemt. Het zal iedereen overkomen dat je naar een betoog luistert en denkt: ja!, zo is het. Om, wanneer je naar de andere partij luistert, denkt: ja… daar zit ook wat in. En zo kom je vaak ergens in het midden uit.

Als ik mij afvraag wat die twee adagia nu met elkaar te maken hebben, dan kom ik uit op het begrip balans. En zo is het maar net. Als ik iets ben, dan ben ik een weegschaal. En dat klopt. Want ik ben in de tweede helft van oktober geboren…

Job Cohen

Afbeelding: Christophorus, tekening van Peter de Haan. Een miniatuur uit Seizoenen van het Leven.
NB: Christoffel is de patroonheilige van reizigers en pelgrims.