Wat een feest om op deze manier mijn 70e verjaardag te vieren.

, ,

Ik wilde heel graag nog een keer de Walk of Wisdom lopen! Toen ik met pensioen ging, heb ik dat al een keer gedaan. Dit keer heb ik hem beter voorbereid, zowel fysiek als mentaal; ik wil de tocht achter elkaar lopen zonder thuis te komen: 5 dagen lopen, 1 rustdag en weer 4 dagen lopen.

Fysiek

Ik heb geoefend met heuptas en lichte rugzak om mijn rug niet te veel te belasten en dat is gelukt. Ik heb geen stokken meegenomen en de afstanden uitgemikt tussen de 16 en 19 km, de laatste dag minder. Dat betekent dat ik hopelijk alle tijd heb om te rusten, een gesprekje aan te knopen, vogeltjes te luisteren, foto’s te maken, na te denken en te mijmeren. En ik merk ook, dat na 15 km mijn knieën iets meer protesteren, dus de laatste kilometers gaan vaak in een rustiger tempo.

Mentaal

Tijdens de tocht wil ik o.a. nadenken over de invulling van mijn tijd. Het gaat niet goed met de ontwikkelingen in de wereld. Gelukkig zijn er ook veel nieuwe initiatieven. In hoeverre wil ik op de hoogte blijven van al het wereldnieuws, van landelijke en plaatselijke ontwikkelingen, zowel positief als negatief? Meer kijken/luisteren naar en lezen over nieuwe initiatieven? Welke bronnen wil ik daarvoor gebruiken en wat kan ik misschien opzeggen?

Aan mijn kinderen en een aantal vrienden heb ik gevraagd om voor mijn verjaardag een wens, overdenking, gedichtje of wat dan ook op te schrijven. Iedere ochtend en soms ’s avonds kan ik zo’n bijdrage lezen en kan ik dat meenemen op pad.

Het is geweldig wat een variëteit aan bijdragen ik heb gekregen. 

1e dag: Dinsdag 13 april 2021

Vandaag begint mijn Walk of Wisdom. Voor ik op pad ga: een foto voor het Marikenbeeld bij de Stevenskerk, gemaakt door een voorbijganger.

Een mooie route die ik grotendeels goed ken: via de Ooijpolder en de Bisonbaai, terug naar het zuiden richting stuwwal, wat een prachtig uitzicht geeft, naar Ubbergen/Beek. Bij Oortjeshekken koffie, gezeten op een paaltje (!), en mijn eerste vogelringetje. De flora en fauna is overweldigend. Het meest bijzondere vandaag voor mij qua natuur: veel kuifeenden in de Bisonbaai, rammelende hazen in de wei, veldleeuweriken (alleen gehoord), een schaapskudde van 15 schapen waar ik achteraan mocht op een smal pad, prachtige bosanemonen en slanke sleutelbloemen.

Het handpontje bij Persingen is even aanpoten, maar ligt gelukkig aan de goede kant klaar. Fantastisch wandelweer voor mij, en dat voor alle tien de dagen: vaak wat zon en ook wolken, weinig  wind, tussen de 10 en 15 graden. De warmste dag, 21 april, zelfs 17 graden, wat meteen uitslag op mijn hielen geeft. Slechts 2x een buitje tijdens de hele tocht.

Deze eerste wandeldag is vooral een dag van loskomen van het alledaagse, genieten van de prachtige natuur en mijmeren over de eerste persoonlijke bijdrage, die ook te maken heeft met mijn eigen vragen hierboven.

Ik ga nog een uurtje lezen op het bankje bij het kerkhof naast mijn overnachtingsadres “Sous les Églises” in Beek. Het boek op de e-reader “Het boek van de vreugde”, aangedragen door mijn zoon, beschrijft de gesprekken tussen bisschop Tutu en de Dalai Lama tijdens een week dat zij samen zijn in Dharamsala om over “vreugde” te praten, 268 bladzijdes! Kan dat? Ja, dat kan en nog interessant ook!

Een salademaaltijd op mijn kamer, wat aantekeningen maken over de dag en op tijd naar bed: na 10 uur hoor ik geen klokken meer van de 2 kerken naast me.

2e dag: Woensdag  14 april

Olga Bakers en Sous Eglise

Beneden aan het ontbijt, klaargemaakt door de 82-jarige moeder van de eigenaar, raken we in gesprek. Zij heeft veel meegemaakt in haar leven en ik sta versteld van haar positieve instelling en wijze opmerkingen over zorgen voor elkaar, tevredenheid, bezig blijven en veel actuele zaken. Wat een levenslust en wijsheid straalt zij uit.

De prachtige, soms ontroerende wandeling naar de Duivelsberg is vol met stilte én vogelgeluiden, een meditatieve ochtend met een pittige opdracht om te overdenken (wat zou ik in mijn leven nog willen doen, groot-klein, eenmalig-regelmatig) en een liefdevolle wens.

Regelmatig deze week vragen mensen welke route ik loop en wordt iedereen enthousiast als ik wat vertel over de WoW. Ik heb onderweg heel wat visitekaartjes uitgedeeld aan belangstellenden.

Vanwege onduidelijke coronaregels bij de planning van de tocht, ga ik niet Duitsland in en blijf ik aan deze kant van de grens. Op de omgeploegde akkers zie ik heel veel gele kwikstaarten.

In de ruime, vriendelijke B&B De Pastorie in de Horst krijg ik van de eigenaar een envelop. Er zit een aanmoedigingskaart van Gerard in!

Ik raak tijdens het eten in gesprek met een Vlaamse vrouw die in Groesbeek een cursus N.E.I. (neuro-emotionele integratie) volgt en daar enthousiast over vertelt. Opnieuw een bijzondere ontmoeting en uitwisseling, met als gevolg een “vitamientjesbrief” van haar bij mijn ontbijtbord en opnieuw twee lopers (zij en haar man) voor de WoW.

3e dag: donderdag 15 april

Een van de bijdragen die ik gekregen heb is een vraag die Jeanine Abbring zich stelt:

Bedenk voortaan voordat je iemand afkraakt: 

Is het nodig,

Is het aardig,

Is het waar,

Of ben ik gewoon jaloers?

In plaats van het Reichswald loop ik door natuurgebied de Bruuk dat flink onder handen genomen wordt en daarna moet ik bijna 1½ km langs de grensweg lopen. Daarna is het heringerichte de Diepen een verademing: er zijn plassen aangelegd voor watervogels en een voedselbos wordt opgezet. Dat laatste zie ik op mijn tocht veel meer!

De St. Jansberg, het Zevendal en de Mookerhei zijn sowieso favoriete wandelplekken van mij. Ik merk dat ik tijdens het lopen steeds stiller word, ervan geniet dat er geen onderbrekingen zijn door telefoon en appjes. De gesprekken van vandaag tijdens ontbijt, lunch en avondeten zijn waardevol; ik merk wel dat dat alles bij elkaar vandaag veel is.

Telefoongebruik heb ik mijzelf toegestaan iedere avond een half uurtje met Gerard. Het aantekeningen maken ’s avonds geeft rust en soms inzicht.

4e dag: vrijdag 16 april

Na een heerlijk ontbijt bij Ryon in Mook, zelf pelgrim en vrijwilliger bij de WoW, word ik uitgezwaaid op weg naar de rest van de Mookerhei met prachtige ommetjes o.a. bij de Mulderskop. Ik zie een paar zweefvliegtuigen opgetrokken worden bij het zweefvliegterrein en doorkruis Heumensoord met prachtige statige bomenrijen; voor mij voelen kronkelpaden toch uitdagender!

Richting Malden, Maas-Waalkanaal en de A73 over is weer even in de drukte, daarna heerlijk de Hatertse vennen in. Jaren geleden zijn er grote stukken kaal gemaakt voor water en heide, nu zijn er weer plannen om er bomen te planten!

Bij aankomst bij Machteld en Ronald zijn de kippen een goede “waakhond”. Het is een geliefde plek van pelgrims. Ik schrijf en lees in het glazen tuinhuisje in het zonnetje met uitzicht op de prachtige tuin met een overvloed aan beelden, vogelhuisjes en veel bekijks. Om half 6 maak ik uitgebreid kennis met mede-pelgrim Agnes. Wat prachtig is het dat je binnen korte tijd zo vertrouwd met elkaar kunt praten, het is een mooie uitwisseling die de komende dagen nog verder uitgediept wordt.

Ronald geeft ons een cursus houtkachel stoken en ’s nachts maak ik kennis met de “huismarter” die zijn domicilie heeft op de zolder van mijn bakhuisje. Pas als ik hem als “medebewoner” beluister, lukt het me in slaap te vallen.

5e dag: zaterdag 17 april  

Na de vennen een flink stuk over een rustige weg naar de Boskantse kapel. De helft van de route zit er hier op en er ligt een pelgrimsboek van de WoW met indrukwekkende verhalen. Ik schrijf er ook in en steek in alle kapelletjes onderweg twee kaarsjes op met een speciale intentie; ofschoon atheïst/humanist, vind ik dit een mooi ritueel dat ik graag blijf gebruiken. Een aantal gedichten die ik meegekregen heb van vrienden zijn:

De mezen van Guido Gezelle:

Twintig mezenvoetjes

hippelen in ‘t groen,

zurkelende zoetjes,

Zo de mezen doen enz.

H. Roland Holst, met een gedicht dat we in deze tijd goed kunnen gebruiken:

De zachte krachten zullen zeker winnen in ’t eind.

Dit hoor ik als een innig fluisteren in mij:

Zoo ’t zweeg zou alle licht verduisteren,

alle warmte zou verstarren van binnen.

Van Tonny Brouwers:

Gaan als een vlieger

op de winden bewegen

vast aan een dun touw

Zo opgaan in het leven

aan zachte banden met jou.

Verderop in de route bij Nederasselt een prachtige molen met plas en vogelgebied en mijn dagelijkse ooievaars.

Daarna door buitengebied en over de brug naar Grave, een historische vestingstad waar het koolzaad op de wal je uitbundig verwelkomt! Het is zonnig weer en de Italiaanse ijssalon op de markt doet goede zaken. Het pad langs de Hertogswetering naar het Emmausklooster is een fijne rustige afsluiting van de wandeldag. Als je het klooster binnenkomt, overvalt je onmiddellijk een gevoel van sereniteit, je wordt stil. Mijn kamer kijkt uit op de grote (moes)tuin van het klooster, 3x per dag voor de maaltijd is er ruimte in de kapel voor een meditatie. Een rustige avond op mijn kamer.

6e dag: zondag 18 april, mijn verjaardag en rustdag!

Beneden in de ontbijtzaal de eerste verrassing: mijn broer en schoonzus hebben hier een ontbijtje geboekt! Om half 10 haal ik Gerard te voet op bij het busstation Grave. Heerlijk! Hij heeft al dichte mist meegemaakt in Brabant en volop zon in Gelderland; vandaag samen een rustdag, morgen een dagje samen lopen. Hij heeft vlaaien bij zich, die we zowel ‘s morgens als ‘s middags samen met pelgrims oppeuzelen. Als twee pelgrims ’s middags de ontvangstkamer binnenlopen, beginnen ze meteen “lang zal ze leven” te zingen, ingefluisterd door Ryon, van het overnachtingsadres in Mook.

De “stilte”wandeling door de tuin bij het klooster is een aanrader; muziek en informatie via een link vertelt van alles over de geschiedenis van klooster, beelden, Kapucijnen en de tuin. Tussendoor op een bankje in de zon genieten van elkaar en al het moois om ons heen.

Onvoorstelbaar hoe je met een aantal onbekende pelgrims een heel gezellige en inspirerende verjaardagsavond kunt hebben; er wordt geluisterd naar elkaar en een creatieve geest zet de boel soms een beetje op z’n kop! De sfeer wordt nog beter door de aanwezigheid van Rob, medeorganisator van de WoW en bewoner van het klooster.

Mooie passages uit het boek ‘De jongen, de mol, de vos en het paard’ worden verteld:

“Om hulp vragen betekent niet dat je opgeeft”, zei het paard. “Het betekent dat je weigert op te geven”

Of:

Ik heb geleerd hoe je in het nu kunt leven”, zei de mol. “Hoe dan?”, vroeg de jongen. “Ik zoek een rustig plekje, sluit mijn ogen en adem.” “Klinkt goed en dan?” “Dan concentreer ik me.” “Waarop?” “Op taartjes”, zei de mol.

Een verjaardag om nooit te vergeten!

7e dag: maandag 19 april

Een wandeldag met Gerard door het prachtige gebied van Keent waar we flink wat herinneringen ophalen. We zien hier een grote groep boerenzwaluwen vlakbij op een lage draad landen en het is alsof ze ons een voorstelling geven. Helaas geen koffie in Neerloon of Ravenstein (prachtig stadje), en na de verschrikkelijk drukke verkeersbrug bij Ravenstein, genieten we in Niftrik van een kopje koffie met uitzicht op de Maas en uiterwaarden.

Een overdenking van Dorien de Wit:

Legenda

een lijn op papier is een grens tussen twee vlakken

een golvende lijn betekent dat de grens beweegt

twee golvende lijnen onder elkaar zijn water

(…)

in de bergen is de horizon een golvende lijn

staand op een berg ben ik onderdeel van die lijn

ik pak de bovenste steen en verander de horizon

de steen is een bergtop die in mijn handpalm past

ik gooi de bergtop in het dal.

In Wijchen zien we bij het meertje een nijlganzenpaar met minstens vijf “donsjes” om hun heen drentelen. Va en moe zijn beiden zeer attent!

Ook meerkoeten hebben hun best gedaan.

Ik breng Gerard tot het station van Wijchen, voor hem is het morgen weer “aan de bak”!

Ik haal nog een maaltijd bij de supermarkt, moet toch even schuilen voor een buitje en heb de hele bovenverdieping van mijn Vrienden-op-de-fiets adres tot mijn beschikking. Hier kan ik weer mijn aantekeningen bijwerken en lezen.

Helaas heb ik wel wat last van mijn heupen, zo zelfs dat ’s nachts de paracetamol er aan te pas moet komen. Ik hoop zo dat het morgen over is!

Een haiku sluit mijn dag af:

Lang zal ze leven

Zingen vogels op haar pad

Zij vervolgt haar weg.

8e dag: dinsdag 20 april

De haiku heeft gewerkt: ik vervolg mijn weg, zonder pijn!
Na de drukte van Wijchen en de snelweg, loop ik de rust in van het Leursche en Hernensche bos.

Een bijdrage om over na te denken: welke drie keuzes die je zelf hebt gemaakt, hebben de meeste invloed gehad op je leven? En sta je in retrospectief nog steeds achter die keuzes? Zo ja, prachtig! Zo nee, wat zou je anders gedaan (willen) hebben? Mooi om zo naar je leven terug te kijken. Ik kom wel uit op vier keuzes waarvan ik er geen een wil schrappen!
Meteen loop ik twee keer verkeerd; de eerste keer geen probleem, maar de 2e keer bij Temple komt een 92-jarige vrouw gelukkig haar boerderij uit om me de goede kant op te sturen, anders had ik mogelijk wat kilometers extra gemaakt. Ik hoor ook in korte tijd haar levensverhaal en wat haar drie kinderen doen en waar ze wonen.

Het ommetje in Bergharen om wat te drinken, haalt helaas niets uit. Bij een overnachtingsadres van de WoW wordt mijn flesje water bijgevuld. Vandaag is de warmste dag en de dorpen ná Wijchen hebben noch winkels noch horeca. Voor de laatste kilometers per dag moet ik vaak wat meer moeite doen.

En dan is daar mijn berghutje in de Strengstraat waar ik vier jaar geleden ook overnachtte. Wat een feest weer. Uitrusten op een stoel in de zon voor de hut, wandelschoenen uit, een lekkere kop koffie en uitzicht op Wageningen! Wat wil een mens nog meer?

Berghut Bergharen - Olga Bakers

Ja, douchen en lekker eten! Ook dat gebeurt. Beneden op het terras serveren de gastvrouw en -heer een heerlijk driegangendiner met een glaasje wijn. Hier komen weer even de actuele onderwerpen van dit moment ter sprake: onderwijs, zorg, corona, vaccinaties, maar ook het wonen in een dorp en hun bijdrage daaraan, bijlessen, onderhoud bos en tuin. Pas om half 9 breken we op en begin ik aan mijn vaste avondritueel.

9e dag: woensdag 21 april

Een heerlijk ontbijt met een omelet van de eerste eitjes van hun nieuwe kippen. Ook zij zijn bezig met de aanleg van een voedselbos en ik doe een kleine bijdrage voor een fruitboompje. Vanmorgen vanuit mijn hutje al een wandelingetje gemaakt in hun bos van twee hectare op de berg.

Ik voel me geweldig blij en gelukkig met weer een mooie dag. Meteen na mijn vertrek om half 10, lijkt het of een vink op mij gewacht heeft om zijn prachtige kleuren te showen. Iets verderop op een elektriciteitskastje, vind ik een mooie steen met een kleurrijke afbeelding van grassprieten met een lieveheersbeestje erop. De koeien lijken me goedendag te zeggen! De weg naar Afferden, die ik vorige keer heel vervelend vond, is niet zo druk en de afstand valt mee.

Tijdens het bezoek aan de kerktoren op de begraafplaats in Afferden, spreekt een vrouw van in de dertig uit Afferden me aan, die ziet dat ik de WoW aan het lopen ben. Zij wil die volgende week ook gaan lopen met haar man in vier dagen. Ik geef haar de tip, dat als het kan, ze er iets meer tijd voor moet nemen. Ze gaat er serieus over denken. Iets verderop een Afferdense man die ik ontmoet bij de mini-bieb. Hij heeft al twee jaar geen vakantie gehad, heeft het heel druk, is nieuwe wandelschoenen aan het inlopen en gaat over een paar weken ook de WoW lopen!

De route na Afferden tussen de wielen en waaien doet me bijna huilen van geluk.

In Deest biedt de tuinvrijwilligersbrigade van dorpshuis ’t Trefpunt mij spontaan een kopje koffie aan; er zit nog wat in de thermoskan en zij zijn klaar!

Nog een bijdrage om te overdenken, een vraag die diegene zichzelf ook regelmatig stelt:
Kun jij onderscheid maken tussen verantwoordelijkheid en verantwoordelijkheidsgevoel? Waar voel jij je verantwoordelijk voor en waar ben je verantwoordelijk voor? Voelen die twee in balans? En is dat veranderd in de loop der jaren?

Ten noorden van Winssen ga ik het struinpad op. Er is veel scheepvaartverkeer op de Waal. Het is een afwisselende route door bosjes, langs de Waal, door open veld, soms een stukje strand en onder de brug bij Ewijk door. Een groep Konikpaarden met twee veulens laten zich rustig fotograferen door voorbijgangers.

Om half 4 kom ik aan bij mijn laatste overnachtingsadres; ik ben zo vrij geweest, aan een medecursist van de Franse les te vragen of ik daar kon overnachten. Ik heb een goede klik met haar en was 1x bij hun geweest om samen Frans te oefenen. Zij wonen in een mooi verbouwde oude boerderij met een grote tuin eromheen, die zij afgelopen tientallen jaren tot een paradijsje hebben gemaakt. Hier sprak de rust van de Walk of Wisdom. Een mooiere laatste avond en nacht kon ik niet hebben.

10e en laatste dag: donderdag 22 april

Aangezien ik vandaag maar 10 km hoef te lopen, ga ik pas om 11 uur op pad.
Het Weurtse Straatje is nieuw voor me; wat een leuk eeuwenoud dijkje, waar je tegenwoordig wel flink moet bukken en klimmen om verder te komen.

Dichter bij Nijmegen en de haven worden de stadse geluiden steeds luider. De route om de oude elektriciteitscentrale die afgebroken wordt, is wat vervreemdend. Nog even struinen over ons nieuwe eiland waar de konijnen zich heerlijk uit kunnen leven en dan via de Snelbinder het centrum in, waar je nog langs een paar historische plekken komt. Nadat ik Moenen in de ogen gekeken heb, word ik in de Stevenskerk verwelkomd door uiteraard Rens, maar ook twee pelgrims die mijn verjaardag in het Emmausklooster mee hebben gevierd. De laatste vogelringetjes worden aan mijn ketting gedaan, we krijgen een stempel van Rens en mogen daarna nog een foto maken in de Stevenskerk voor het grote icoon van de Walk of Wisdom.