Rituelenbegeleidster en hoogleraar Christiane Berkvens-Stevelinck

christiane-berkvens-Stevelinck

Chrischristiane-berkvens-Stevelincktiane Berkvens-Stevelinck wordt voorloper van de Walk of Wisdom. De bijzonder hoogleraar Europese cultuur aan de Radboud Universiteit is behalve remonstrants predikante in algemene dienst ook rituelen begeleidster bij Moederoverste.nl.

We zijn blij met deze eerste vrouwelijke voorloper van de pelgrimsroute en hopen binnenkort ook andere interessante en inspirerende vrouwen bekend te maken als voorloper. Uiteindelijk is het doel van de Walk of Wisdom om te laten zien dat mensen vanuit verschillende levensvisie toch overeenkomstige waarden kunnen hebben. De waarden waar we voor kiezen zijn authenticiteit, diversiteit en duurzaamheid. Ofwel: persoonlijke vrijheid, respect voor anderen en de intentie om iets goeds bij te dragen aan de wereld.

Christiane Berkvens-Stevelinck staat in een Christelijke traditie die belang hecht aan de persoonlijke vormgeving van het geloof. Ze denkt graag buiten de kaders en heeft de moed om haar eigen spiritualiteit te onderzoeken. Ze schreef verschillende boeken over rituelen en zingeving in de nieuwe tijd waaronder Vrije Rituelen en Vieren en Brevieren. 

 

 
Een artikel over haar in het Parool 
 

In tijden van crisis stromen de kerken vol, en als geloven lastig is, zijn er altijd nog rituelen. Amsterdammers, bekend en onbekend, vertellen over hun spiritualiteit. 

Christiane Berkvens-Stevelinck (1946) is bijzonder hoogleraar Europese cultuur en remonstrants predikante. Ze is ook vrijmetselaar en heeft een eigen bedrijf, Moederoverste.nl: dat begeleidt mensen bij het ontwerpen van hun rituelen.

Geloof en religie
“Geloof is voor mij dat wat me draagt. En daar horen waarden als absolute vrijheid, positieve verdraagzaamheid en interesse in andere mensen bij. Ik ben streng katholiek opgevoed. Maar naar verloop van tijd kon ik me steeds minder vinden in allerlei dogma’s. Met de plaats van de vrouw kon ik al helemaal niet meer overweg. Mag het alsjeblieft wat moderner? Ik ging shoppen en bezocht allerlei kerken op zondag. En zo liep ik eens een remonstrantse kerk binnen. Daar was het zo warm, vrij en vrolijk, dat ik onmiddellijk dacht: hier blijf ik! Na de dienst ging ik naar de predikante en zei: ik wil in deze kerk predikant worden! En dat was goed.

Sinds tien jaar ben ik vrijmetselaar. Daar kan ik voor mezelf bezig zijn, daar kan ik mijn eigen spiritualiteit ontwikkelen.”

Rituelen en symbolen
“Rituelen horen bij de mens. Sommige gebeurtenissen in het leven hebben zo’n existentiële betekenis en gaan zo diep – dat moet je uiten. Je kunt het wel onder woorden brengen, maar dat is ontoereikend. Symbolische gebaren, hoe eenvoudig of complex dan ook, kunnen meer uit te drukken dan woorden.

Als predikante werd ik vaak gevraagd voor huwelijken of andere ceremonies door mensen die niets met de kerk hadden. Dat deed ik dan. Maar ik wilde geen knollen voor citroenen verkopen, en onder de vlag van de kerk mensen bedienen die niets met die boodschap te maken hadden. Toen ben ik mijn eigen bedrijf begonnen. Ik ben gaan zoeken naar wat bruikbaar is in deze tijd. Ik pak de essentie van bestaande rituelen uit verschillende tradities en die moderniseer ik. Ik steek rituelen in een seculier jasje en maak ze voor iedereen herkenbaar. Of daar religie bij komt kijken, is volstrekt irrelevant.”

Uitvaart en scheiding
“Bij huwelijken of uitvaarten bijvoorbeeld, ontmoet ik mensen twee à drie keer zo’n anderhalf uur. De gesprekken gaan over liefde, trouw, verdriet – over de vraag hoe mensen in de wereld staan. Deze waarden vormen de basis van hun ritueel.

Het mooiste om te begeleiden is het uitvaartritueel. Dat is zo’n dankbaar werk. Een zorgvuldig en liefdevol uitgevoerd uitvaartritueel kan erg helend werken. Een ritueel dat steeds vaker voorkomt, is het scheidingsritueel. Partners met kinderen zijn gedwongen om met elkaar in contact te blijven. Een fijne omgang is dus belangrijk. Via het scheidingsritueel proberen de ex-partners over de haat en verwijten heen te stappen om tot een vriendschappelijke relatie te komen, als ouders van de kinderen. Volwassen worden, noem ik dat.”

Vondelpark en huwelijk
“Onlangs heb ik twee Canadezen getrouwd in de stromende regen onder een boom in het Vondelpark. Ze hadden elkaar bij deze boom ontmoet. Door hun relatie was ruzie ontstaan tussen beide families, omdat de ene joods was en de andere niet. Dit conflict hadden ze opgeschreven op een papier dat ze onder de boom begroeven. De symboliek was duidelijk: op de plaats waar ze de liefde gevonden hadden, wilden ze het conflict begraven. Zoiets mag vast niet van de gemeente, maar we hebben het wel gedaan, met volle overtuiging.”